Na przełomie marca i kwietnia na Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie odbyła się 4. Studencka Konferencja Akustyków OSKA 2017. Sam pomysł konferencji powstał w 2013 roku, wśród studentów Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu. OSKA jest odpowiedzią młodych naukowców na Otwarte Seminarium z Akustyki (OSA) – konferencję organizowaną każdego roku przez kolejne oddziały Polskiego Towarzystwa Akustycznego, która gromadzi polskich naukowców zajmujących się szeroko rozumianą akustyką. Głównym celem OSKI jest wymiana wiedzy i doświadczeń studentów z różnych ośrodków – co pozwala znacznie poszerzyć horyzonty uczestników, biorąc pod uwagę, że każda uczelnia oferuje nieco inny profil nauczania.
Pierwsze dwie konferencje OSKA odbyły się na macierzystej uczelni w Poznaniu, ale od dwóch lat głównym organizatorem konferencji jest Koło Naukowe Akustyki Architektonicznej AGH w Krakowie, współpracujące ze Studenckim Kołem Akustyków UAM-u. Co roku konferencja gromadzi coraz liczniejsze grono młodych naukowców, co podkreśla trafność samej idei i wciąż aktualną potrzebę wymiany doświadczeń między studentami z różnych ośrodków. Tegoroczna konferencja zgromadziła ponad 100 osób z 10 polskich uczelni, z czego prawie połowa prezentowała swoje badania podczas wystąpień w trakcie sesji referatowych i plakatowych. Głównym sponsorem OSKI 2017 była firma Isover, producent systemów izolacji termicznej i akustycznej budynków. W gronie sponsorów znalazły się także takie firmy jak Ecophon, Fermacell, Nautilus, Rigips, Svantek i Tikkurila. Uczestnicy mieli możliwość nawiązania kontaktu z przedstawicielami firm oraz zapoznania się z ich produktami, co również jest istotnym elementem konferencji – pozwala studentom na nawiązanie cennych znajomości, mogących mieć znaczenie w ich przyszłym życiu zawodowym.
Tegoroczną konferencję rozpoczął wykład plenarny prof. Anny Snakowskiej z Katedry Mechaniki i Wibroakustyki AGH w Krakowie, pt.: „Oczywiste, nieoczywiste?”, który przybliżył słuchaczom różne aspekty falowej natury dźwięku. Następnie, po wystąpieniu głównego sponsora, rozpoczęła się pierwsza sesja referatowa – Muzyka łagodzi obyczaje. Prezentacje dotyczyły zagadnień związanych z muzycznym aspektem akustyki – tworzeniem efektów gitarowych, doborem aparatów słuchowych do odbioru muzyki na żywo, badaniem podobieństwa różnych grup instrumentów do głosu ludzkiego, czy projektowaniem gitary wzorowanej na skrzypcach Stradivariusa.
Tematyka tegorocznej OSKI była niezwykle zróżnicowana, co pozwoliło na stworzenie siedmiu sesji, z których każda dotyczyła innego działu akustyki. Referaty w sesji W czterech ścianach dotyczyły głównie akustyki architektonicznej – pomiarów współczynnika pochłaniania dźwięku w rozszerzonym paśmie częstotliwości, badań izolacyjności akustycznej przegród w budynkach, problemu hałasu na strzelnicy oraz projektu mebli akustycznych do pracy w co-workingu.
Kolejna sesja Szkiełkiem i uchem poruszała głównie tematykę miernictwa akustycznego. Znalazły się w niej plakaty dotyczące pomiaru zrozumiałości mowy w pomieszczeniu, wpływu osłony na charakterystykę mikrofonu, czy związku charakterystyk fazowych przetworników z jakością reprodukcji sygnału. Można się również było dowiedzieć jaki jest wpływu hałasu na wydajność pracy, czy nieprofesjonalne źródła impulsów mogą być przydatne w pomiarach akustycznych oraz jakich naczyń najlepiej używać, gdy chce się podsłuchać sąsiada przez ścianę.
W sesji Co w trawie piszczy nastąpiło zderzenie akustyki z biologią i naukami przyrodniczymi. Prezentowane badania omawiały m. in. relację pomiędzy rytmem, a emocjami człowieka, wpływ materiałów dźwiękoaktywujących na hipertermię ultradźwiękową oraz percepcję dźwięków u osób niesłyszących. Można było również usłyszeć o nocnej ptasiej wędrówce wybrzeżem Bałtyku i o tym, jak monitoring akustyczny może pomóc ornitologom w badaniu zachowań różnych gatunków ptaków.
Na konferencji nie zabrakło również sesji poświęconej problematyce hałasu – Na początku był hałas. Referujący poruszyli zagadnienia związane z analizą ruchu drogowego, modelowaniem hałasu kolejowego, budową lokalizatora akustycznego oraz badaniem wpływu kroku próbkowania na parametry akustyczne hałasu impulsowego.
Ostatnia sesja referatowa Akustyczne „zrób to sam” poświęcona była głównie projektom, które zajmowały się akustyką od strony cyfrowej – związanych z technologią mowy i przetwarzaniem sygnałów. Zaprezentowana została aplikacja do wizualizacji przestrzennych odpowiedzi impulsowych pomieszczeń, program implementujący metodę źródeł pozornych w środowisku graficznym, parametryczno-statystyczny syntezator mowy oraz badania nad kierunkowością źródła dźwięku w kontekście budowy sztucznych ust.
Ostatnią sesją, zamykającą konferencję, była sesja plakatowa Różności ze świata akustyki. Prezentujący omawiali z zainteresowanymi słuchaczami szczegóły swoich badań, których tematyka dotyczyła m. in. analizy akustycznej wybranych zjawisk fonetycznych języka kaszubskiego, detekcji mowy patologicznej spowodowanej spożyciem alkoholu, zastosowania sieci neuronowych w cyfrowej syntezie dźwięku, czy wpływu przezczaszkowej stymulacji prądem stałym na układ słuchowy. Prezentujący omówili również badanie procesu wytwarzania monowarstw Pickeringa przy pomocy ultradźwięków, zastosowanie przetworników piezoelektrycznych przy tworzeniu elektronicznych padów, czy ciekawe zagadnienie akustyki bąbelków.
Ważnym elementem każdej OSKI jest również konkurs na najlepsze wystąpienie. W tym roku osobno nagrodzono prezentacje w sesji referatowej i plakatowej. Ze względu na wysoki poziom prezentowanych referatów, wytypowanie zwycięskich wystąpień nie było łatwe. Ostatecznie jednak Komisja Konkursowa, w skład której weszli pracownicy naukowi AGH oraz przedstawiciel studentów, podjęła decyzję i przyznała następujące nagrody:
Sesja referatowa
I miejsce: inż. Dominik Szymaniak, AGH Kraków, Implementacja metody źródeł pozornych w środowisku graficznym
II miejsce: inż. Maciej Blaszke, mgr inż. Adam Kurowski, inż. Szymon Zaporowski, Politechnika Gdańska, Analiza nagrań ruchu drogowego w kontekście klasyfikacji typu pojazdu
III miejsce: lic. Rafał Bielas, UAM Poznań, Wpływ materiałów dźwiękoaktywujących na hipertermię ultradźwiękową
Wyróżnienie: inż. Monika Sobolewska, AGH Kraków, Analiza możliwości zwiększenia mocy akustycznej klasycznej gitary lutniczej z wykorzystaniem modelowania numerycznego
Sesja plakatowa (przyznano dwie równorzędne nagrody)
Nagroda I: inż. Maciej Blaszke, mgr inż. Adam Kurowski, inż. Szymon Zaporowski, Politechnika Gdańska, Zastosowanie sieci neuronowych w cyfrowej syntezie dźwięku
Nagroda II: inż. Damian Koszewski, inż. Dawid Weber, Politechnika Gdańska, Przykład zastosowania przetworników piezoelektrycznych do stworzenia elektronicznych padów na platformie sprzętowej Arduino
Dodatkowo przeprowadzono konkurs o nagrodę publiczności, którą otrzymał inż. Zbigniew Łatka z AGH, występujący z referatem Parametryczno-statystyczny syntezator mowy.
Po ogłoszeniu werdyktu i rozdaniu nagród, których sponsorem była firma Nautilus, nastąpiło zamknięcie konferencji słowami „OSKA 2017 IsOver”. Trwająca trzy dni konferencja po raz kolejny okazała się sukcesem – wszyscy uczestnicy opuszczali gmach AGH z czuciem satysfakcji, przyrostu wiedzy i dobrze spędzonego czasu. Ustalono, że kolejna OSKA odbędzie się w swojej macierzystej uczelni, na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu w kwietniu przyszłego roku. Już teraz serdecznie zachęcamy do uwzględnienia jej w swoich planach, bo jest to niepowtarzalna okazja do wymiany myśli, zdobycia wiedzy i poznania interesujących ludzi.
Komitet Organizacyjny OSKA2017:
Przewodniczący:
inż. Bartłomiej Chojnacki
Członkowie:
lic. Karolina Grzelak,
inż. Beata Ludwińska,
inż. Aleksandra Majchrzak,
inż. Monika Sobolewska,
inż. Magdalena Teterycz,
inż. Michał Ziobro
Komitet Naukowy OSKA2017:
Przewodniczący:
dr inż. Jarosław Rubacha
Członkowie:
prof. dr hab. inż. Bożena Kostek
dr hab. Arkadiusz Józefczak, prof. UAM
dr hab. inż. Tadeusz Kamisiński, prof. AGH
dr hab. Anna Snakowska, prof. AGH
dr hab. inż. Wiesław Wszołek, prof. AGH
dr inż. Dorota Czopek
dr inż. Jakub Gałka
dr Jacek Konieczny
dr inż. Adam Pilch
dr Marek Pluta
dr inż. Agata Szeląg
dr inż. Bartosz Ziółko
Monika Sobolewska, AGH Kraków
